Hoe Werkt Bestralen: Een Diepgaande Uitleg Van Dit Medische Proces

Wat is bestraling?

Bestraling, ook wel radiotherapie genoemd, is een veelgebruikte behandeling bij kanker. Het maakt gebruik van hoogenergetische straling om kankercellen te vernietigen of hun groei te remmen. Deze straling beschadigt het DNA van de kankercellen, waardoor ze niet meer kunnen delen en uiteindelijk sterven. Bestraling kan op verschillende manieren worden toegediend, afhankelijk van het type kanker en de locatie van de tumor.

Wanneer wordt bestraling gebruikt?

Bestraling kan worden gebruikt als curatieve behandeling, waarbij het doel is om de kanker volledig te genezen. Het kan ook worden gebruikt als adjuvante behandeling, om resterende kankercellen na een operatie te doden. Daarnaast kan bestraling worden gebruikt als palliatieve behandeling om symptomen te verlichten en de kwaliteit van leven te verbeteren bij gevorderde kanker.

Bestraling kan worden toegepast bij verschillende soorten kanker, waaronder borstkanker, longkanker, prostaatkanker, hoofd- en nekkanker en hersentumoren. De behandelend arts zal bepalen of bestraling de geschikte behandelingsoptie is op basis van het type en stadium van de kanker, de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en andere individuele factoren.

Voorbereiding op bestraling

Voordat de bestralingsbehandeling begint, zal de patiënt een planningssessie ondergaan. Tijdens deze sessie worden er CT-scans of andere beeldvormingstests gemaakt om de exacte locatie van de tumor en omliggende gezonde weefsels te bepalen. Deze planning helpt artsen om de bestralingsdosis nauwkeurig te berekenen en de beste bestralingsvelden vast te stellen.

Soms kan er een tatoeage of een kleine markering worden geplaatst op het lichaam van de patiënt om de exacte positie voor de bestralingssessies te markeren. Daarnaast zal de behandelend arts instructies geven over het vermijden van bepaalde medicijnen of voedingsproducten voorafgaand aan de behandeling.

Hoe wordt bestraling toegediend?

Bestraling kan op verschillende manieren worden toegediend, afhankelijk van het type kanker en de specifieke behoeften van de patiënt. De meest voorkomende vorm van bestraling is uitwendige bestraling, waarbij een bestralingstoestel de straling van buitenaf op het lichaam richt. Dit wordt meestal op poliklinische basis gedaan, waarbij de patiënt gedurende een aantal weken regelmatig naar het ziekenhuis gaat voor de behandelsessies.

Een andere vorm van bestraling is inwendige bestraling, ook wel brachytherapie genoemd. Hierbij worden radioactieve bronnen direct in de buurt van de tumor geplaatst, waardoor een hoge dosis straling lokaal wordt afgegeven. Dit kan bijvoorbeeld worden gebruikt bij prostaatkanker of baarmoederhalskanker.

Werking van bestraling op kankercellen

Bestraling werkt door het beschadigen van het DNA in de kankercellen. De straling breekt de DNA-structuur en verstoort de celdeling, waardoor de kankercellen niet meer kunnen groeien en uiteindelijk afsterven. Gezonde cellen hebben ook een reparatiemechanisme om beschadigd DNA te herstellen, maar kankercellen zijn vaak minder goed in staat om deze schade te herstellen.

Het doel van bestraling is om voldoende straling toe te dienen aan de tumor, terwijl het omliggende gezonde weefsel zoveel mogelijk wordt gespaard. Daarom wordt de bestralingsdosis nauwkeurig berekend en worden de bestralingsvelden zorgvuldig gepland om de beste therapeutische verhouding tussen tumorcontrole en het minimaliseren van bijwerkingen te bereiken.

Bijwerkingen van bestraling

Hoewel bestraling een effectieve behandeling kan zijn, kunnen er ook bijwerkingen optreden als gevolg van de straling. De bijwerkingen variëren afhankelijk van het behandelde gebied en de individuele gevoeligheid van de patiënt.

Veelvoorkomende bijwerkingen van bestraling zijn vermoeidheid, huidreacties zoals roodheid en irritatie, misselijkheid, diarree en veranderingen in de eetlust. Deze bijwerkingen kunnen tijdelijk zijn en verdwijnen meestal nadat de bestralingsbehandeling is voltooid. In sommige gevallen kunnen er echter langdurige bijwerkingen optreden, zoals littekenvorming, hormonale veranderingen of schade aan organen in de buurt van het bestraalde gebied.

Wat te verwachten na bestraling?

Na afronding van de bestralingsbehandeling zal de behandelend arts de patiënt regelmatig blijven opvolgen om de reactie op de behandeling te evalueren en eventuele bijwerkingen te behandelen. Het kan enige tijd duren voordat de volledige effecten van de bestraling merkbaar zijn, aangezien het lichaam tijd nodig heeft om de kankercellen af te breken en te verwijderen.

Het behandelend team zal ook zorgen voor nazorg en ondersteuning om de patiënt te helpen herstellen en eventuele langetermijngevolgen van de behandeling aan te pakken. Dit kan bestaan uit medicamenteuze behandelingen, fysiotherapie, voedingsadvies en psychosociale ondersteuning.

Veelgestelde vragen over bestraling

Wat is erger: bestraling of chemotherapie?

Het is moeilijk om te zeggen wat erger is, aangezien zowel bestraling als chemotherapie hun eigen unieke bijwerkingen en effecten hebben. Het hangt af van het type kanker, het stadium van de ziekte en de individuele situatie van de patiënt. Soms worden bestraling en chemotherapie samen gebruikt om een beter behandelresultaat te bereiken.

Hoe weet je of bestraling aanslaat?

Het effect van bestraling op kankercellen kan variëren van persoon tot persoon. De behandelend arts zal de respons op de behandeling evalueren aan de hand van beeldvormingstests, zoals CT- of MRI-scans, en bloedonderzoeken. Veranderingen in de grootte van de tumor, afname van symptomen en afname van tumormarkers in het bloed kunnen allemaal wijzen op een positieve respons op bestraling.

Werkt bestraling altijd?

Bestraling kan zeer effectief zijn bij het behandelen van kanker, maar het werkt niet altijd in alle gevallen. De effectiviteit hangt af van het type kanker, het stadium van de ziekte en de individuele kenmerken van de patiënt. Soms kan de tumor resistent zijn tegen bestraling of kunnen er complicaties optreden tijdens de behandeling.

Wat als de tumor niet weg is na bestraling?

Als de tumor niet volledig verdwijnt na bestraling, kan de behandelend arts aanvullende behandelingsopties overwegen, zoals chirurgie, chemotherapie of doelgerichte therapie. Het is belangrijk om dit te bespreken met het behandelend team om de beste vervolgstappen te bepalen.

Hoe lang duurt een bestralingssessie?

Een bestralingssessie duurt meestal enkele minuten. De totale behandelduur kan variëren, afhankelijk van het type kanker en het behandelplan. Over het algemeen duurt een bestralingsbehandeling enkele weken, waarbij patiënten meerdere sessies per week ondergaan.

Wat zijn de leefregels tijdens bestraling?

Tijdens bestraling kunnen er specifieke leefregels gelden, afhankelijk van het behandelde gebied. Deze leefregels kunnen instructies bevatten over voeding, huidverzorging, het vermijden van bepaalde activiteiten of het dragen van speciale kleding. Het is belangrijk om de instructies van het behandelend team op te volgen om het beste behandelresultaat te bereiken en bijwerkingen te minimaliseren.

Hoelang moet ik thuis blijven na bestraling?

Na een bestralingsbehandeling kan de hersteltijd variëren, afhankelijk van het type bestraling en de individuele reactie van de patiënt. Sommige patiënten kunnen direct na de behandeling naar huis gaan, terwijl anderen mogelijk wat langer moeten rusten. Het behandelend team zal instructies geven over de nazorg en eventuele beperkingen in deze periode.

Hoelang werkt een bestraling door?

De effecten van bestraling kunnen nog enige tijd aanhouden nadat de behandeling is voltooid. Het kan enige tijd duren voordat de kankercellen volledig worden afgebroken en het lichaam herstelt van de behandeling. Het behandelend team zal de patiënt opvolgen om de langetermijneffecten te monitoren en indien nodig aanvullende behandelingen aanbevelen.

In conclusie is bestraling een belangrijke behandelingsoptie bij kanker, die kan worden gebruikt om kankercellen te vernietigen of te remmen. Het kan op verschillende manieren worden toegediend en heeft zowel positieve effecten als bijwerkingen. Het is belangrijk om alle aspecten van bestraling te begrijpen en te bespreken met het behandelend team om een weloverwogen beslissing te nemen over de behandeling van kanker.

Bij bestraling of radiotherapie gebruiken we straling van een hoge energie om kankercellen kapot te maken. Het gebied waar de kankercellen zitten, wordt heel precies bestraald. Dit gebeurt door uw huid heen, dus via uitwendige bestraling. Bestraling is een behandeling voor veel soorten kanker.Hoe verloopt deze behandeling? Fase 1: eerst wordt de behandelingszone heel nauwkeurig afgebakend. Fase 2: de radiotherapeut, bijgestaan door een fysicus en een dosimetrist, berekent de nodige stralingsdosis en plant de sessies. Fase 3: de behandeling wordt toegediend.Bestraling zelf doet geen pijn. Ook bestraling van binnenuit (brachytherapie) doet geen pijn. Bestraling kan wel bijwerkingen hebben die pijn doen, bijvoorbeeld darmkrampen of pijn in je mond. Je huid kan na een aantal keren ook gevoeliger worden en soms pijn gaan doen.

Top 6 hoe werkt bestralen